دانشگاه صنعتی امیرکبیر
دانشگاه صنعتی امیرکبیر یا پلی‌تکنیک تهران یکی از دانشگاه‌های فنی و صنعتی در ایران است، که در شهر تهران مستقر می‌باشد. این دانشگاه فعالیت خود را در سال ۱۳۳۷ تحت عنوان پلی‌تکنیک تهران آغاز نمود و بعدها به صنعتی امیرکبیر تغییر نام داد.
تاریخچه
پلی‌تکنیک تهران، نخستین دانشگاه صنعتی ایران و از باسابقه‌ترین مؤسسات آموزش عالی ایران در زمینهٔ فنی و مهندسی است. این دانشگاه در آبان ۱۳۳۵ توسط حبیب نفیسی و به دستور محمدرضا شاه پهلوی تأسیس شد. اولین دوره دانشجویان این دانشگاه در سال ۱۳۳۶ از طریق آزمون داخلی پذیرفته شدند و از سال ۱۳۳۷ فعالیت آموزشی پلی‌تکنیک تهران، به‌طور رسمی با پنج رشته مهندسی برق و الکترونیک، مهندسی مکانیک، مهندسی نساجی، مهندسی شیمی و مهندسی راه و ساختمان آغاز شد. از سال ۱۳۵۷، این مجموعهٔ آموزشی به دانشگاه صنعتی امیرکبیر تغییر نام داد و با گسترش و الحاق سه پردیس بندرعباس، گرمسار و ماهشهر به آن، هم‌اکنون حدود ۱۴۰۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف در این دانشگاه به تحصیل مشغولند. عباس عبدی تاریخچه‌ای از جنبش دانشجویی این دانشگاه را طی سال‌های ۱۳۵۷–۱۳۳۸ در کتابی با عنوان جنبش دانشجویی پلی‌تکنیک تهران نگاشته‌است. حضور در این دانشگاه نیازمند کسب رتبه‌های بالا در کنکور سراسری ایران است. این دانشگاه مفتخر به داشتن تعداد زیادی فارغ‌التحصیل است که جزو مفاخر علمی ایران و جهان چه داخل ایران و چه خارج آن محسوب می‌شوند.نسبت تعداد اعضای هیئت علمی به دانشجو (کارشناسی و تحصیلات تکمیلی) در این دانشگاه در سال ۲۰۱۰، تقریباً ۱ به ۲۱ بوده‌است.در حالی‌که این نسبت در دانشگاه‌های ایران به‌طور متوسط ۱ به ۳۳ است. دانشگاه صنعتی امیرکبیر که به عنوان پیشتاز در توسعه پایدار در بین دانشگاه‌های ایران شناخته می‌شود دفتر توسعه پایدار دانشگاه صنعتی امیرکبیر را در تیر سال ۱۳۹۰ تأسیس نمود. هدف از تشکیل این دفتر نظام دهی و حمایت فعالیتهای کلیه استادان، کارکنان، دانشجویان و دانشکده‌های مختلف دانشگاه در جهت رسیدن به اهداف مدیریت سبز شامل کاهش مصرف انرژی و آب و مدیریت پسماند می‌باشد.
دانشکده‌ها و واحدهای آموزشی
دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم‌اکنون دارای ۱۶ دانشکده، ۶ گروه آموزشی مستقل، ۳ واحد آموزشی در شهرهای بندرعباس، گرمسار و ماهشهر است. این دانشگاه همچنین دارای یک پردیس بین‌الملل و یک مرکز آموزش الکترونیکی نیز می‌باشد. دانشگاه تفرش نیز در گذشته زیرمجموعهٔ این دانشگاه بوده‌است.
این مراکز آموزشی به شرح زیر است:
دانشکدهٔ مهندسی نساجی
دانشکدهٔ ریاضی و علوم کامپیوتر
دانشکدهٔ مدیریت، علم و فناوری
دانشکدهٔ مهندسی برق
دانشکدهٔ مهندسی پزشکی
دانشکدهٔ مهندسی پلیمر
دانشکدهٔ مهندسی شیمی
دانشکدهٔ مهندسی صنایع و سیستم‌های مدیریت
دانشکدهٔ مهندسی عمران و محیط زیست
دانشکدهٔ مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات
دانشکده مهندسی دریا
دانشکده مهندسی معدن
دانشکدهٔ مهندسی مواد و متالورژی
دانشکدهٔ مهندسی مکانیک
دانشکدهٔ مهندسی انرژی و فیزیک
دانشکدهٔ مهندسی هوافضا
دانشکدهٔ مهندسی نفت
دانشگاه صنعتی امیرکبیر - واحد بندرعباس
دانشگاه صنعتی امیرکبیر - واحد گرمسار
دانشگاه صنعتی امیرکبیر - واحد ماهشهر
گروه آموزشی تربیت بدنی
گروه آموزشی زبان خارجی
گروه مستقل رباتیک
گروه مستقل شیمی
گروه مستقل نانوتکنولوژی
گروه معارف و علوم انسانی
گروه فلسفه و علم (این گروه در دانشکده مدیریت، علم وفناوری ادغام گردیده‌است)
ساختمان دانشگاه
پردیس مرکزی دانشگاه امیرکبیر در مرکز شهر تهران قرار دارد، و از غرب به خیابان ولیعصر و از شرق به خیابان حافظ می‌رسد. سردر پردیس مرکزی دانشگاه امیرکبیر را هادی اکبرزاده قربانی طراحی کرده و در سال ۱۳۹۲ به اجرا رسیده‌است. این سردر که در خیابان حافظ قرار دارد، شامل دو حلقهٔ فلزی است که روی آن با قطعات پیش‌ساخته پوشیده شده و شکل دو چرخ‌دنده را تداعی می‌کند.
جایگاه در رتبه‌بندی‌های جهانی
دانشگاه صنعتی امیرکبیر در زمینهٔ علوم کامپیوتر در رتبه‌بندی US World News and Reports در رتبه ۹۰ قرار دارد. همچنین پلی‌تکنیک تهران برای سومین سال پیاپی در نظام رتبه‌بندی دانشگاه لایدن (سال‌های ۲۰۱۲، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴) به‌عنوان برترین دانشگاه ایران معرفی می‌شود. در اسفند سال ۱۳۹۳ نیز خبر اعلام دانشگاه صنعتی امیرکبیر به عنوان رتبهٔ اول در جمع دانشگاه‌های صنعتی کشور از طرف ISC اعلام گردید. در ادامهٔ این لیست دانشگاه‌های صنعتی شریف و نیز دانشگاه علم و صنعت به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم قرار داشتند. در رتبه‌بندی موضوعی شانگهای در سال ۲۰۱۵، دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رتبهٔ ۲۰۰–۱۵۱ در زمینهٔ ریاضیات قرار گرفت. در سال ۲۰۱۶ نیز در این رتبه‌بندی، در جایگاه ۵۰۰–۴۰۱ در تمامی زمینه‌ها قرار گرفت.
در رتبه‌بندی تایمز در سال ۲۰۱۸ در جایگاه دوم دانشگاه‌های ایران و بالاتر از دانشگاه‌های علم و صنعت، صنعتی شریف و صنعتی خواجه نصیر قرار گرفت. در رتبه‌بندی شانگاهی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال ۲۰۱۸ بعد از دانشگاه تهران و در رتبه بین ۴۰۱ تا ۵۰۰ در سطح جهانی قرار گرفت.
همچنین در سال ۲۰۱۹ و در رتبه‌بندی دانشگاه ملی تایوان در رتبه بین ۶۰۱ تا ۶۵۰ در جهان قرار گرفت. این در حالیست که در طبقه‌بندی موضوعی و در طبقه‌بندی مهندسی، دانشگاه امیرکبیر در رتبه ۱۳۲ جهان است.
رتبه دانشگاه در طبقه‌بندی بر حسب ریز موضوعات طبق نظر دانشگاه ملی تایوان در سال ۲۰۱۹:
۳۸ مهندسی مکانیک
ریاضیات ۶۹
علوم کامپیوتر ۱۰۸
مهندسی شیمی ۱۲۶
مهندسی برق ۱۵۹
مهندسی عمران ۱۶۳
علوم مواد ۱۸۹
سیاست جذب دانشجویان ممتاز
در سال‌های اخیر نیز دانشگاه صنعتی امیرکبیر در راستای سیاست جذب دانشجویان ممتاز به این دانشگاه تسهیلاتی را ارائه می‌دهد. از جملهٔ این تسهیلات می‌توان به اعطای کمک هزینهٔ نقدی به رتبه‌های زیر ۲۰۰ کشوری در کنکور کارشناسی و رتبه‌های اول تا سوم المپیادهای دانشجویی اشاره کرد.
رؤسای دانشگاه
مهندس حبیب نفیسی (۱۳۴۱–۱۳۳۷)
حبیب نفیسی (۱۳۴۱–۱۳۳۷)
دکتر عابدی (۱۳۴۱)
دکتر محمدعلی مجتهدی (۱۳۴۴–۱۳۴۱)
دکتر بینا (۱۳۴۶–۱۳۴۴)
دکتر یگانه حائری (۱۳۴۸–۱۳۴۶)
دکتر محمدجعفر جد بابایی (۱۳۴۸–۱۳۴۶)
دکتر کاظم نجم‌آبادی (۱۳۵۴–۱۳۵۱)
دکتر حسین ماه‌بان (۱۳۵۶–۱۳۵۴)
دکتر سیروس شفیعی (۱۳۵۷–۱۳۵۶)
دکتر امیرمنصور میری (۱۳۵۷) (دانشگاه تهران)
دکتر مهدی (۱۳۵۷)
دکتر حسن فریداعلم (۱۳۵۸–۱۳۵۷)
دکتر سید کمال‌الدین نیک‌روش (۱۳۶۰–۱۳۵۸)
دکتر حسن رحیم‌زاده (۱۳۶۱–۱۳۶۰)
دکتر علی‌اکبر رمضانیان‌پور (۱۳۶۱)
دکتر رضا حسینی ابرده (۱۳۶۲–۱۳۶۱)
دکتر محمدحسین سلیمی نمین (۱۳۷۵–۱۳۶۲)
دکتر علیرضا رهایی (۱۳۷۶–۱۳۷۵)
دکتر عبدالحمید ریاضی (۱۳۸۰–۱۳۷۶)
دکتر احمد فهیمی‌فر (۱۳۸۴–۱۳۸۰)
دکتر علیرضا رهایی (۱۳۹۳–۱۳۸۴)
دکتر سید احمد معتمدی (تاکنون–۱۳۹۳)
دانش آموختگان سرشناس
محمد حسن فیروزآبادی - مهندسی کامپیوتر در داتشگاه پلی تکنیک مونیخ
ابوالحسن آستانه اصل - استاد مهندسی عمران در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی
معصومه ابتکار - معاون رئیس‌جمهور و ریاست سازمان حفاظت محیط زیست
بهزاد نبوی - وزیر مشاور و صنایع سنگین در دولت میرحسین موسوی و نماینده و نایب رئیس مجلس ششم
حمید چیت‌چیان - وزیر نیرو
سید پرویز فتاح - وزیر اسبق نیرو- رئیس سابق کمیته امداد و رئیس فعلی بنیاد مستضعفین
مجید توکلی - از فعالان جنبش‌های دانشجویی
وحید حدادی اصل - ریاست سابق پژوهشگاه جامع صنعت نفت (RIPI)
سهیلا جلودارزاده - نمایندهٔ دوره‌های پنجم، ششم، هفتم و دهم مجلس شورای اسلامی
جواد نجم‌الدین - مدیر عامل گروه صنعتی ایران خودرو
سید عزت‌الله ضرغامی - رئیس سابق سازمان صدا و سیما
مهدی غضنفری - وزیر سابق بازرگانی و وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت
داوود میرباقری - کارگردان تلویزیون
حمیدرضا کاتوزیان - نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
محمد سعیدی‌کیا - وزیر سابق راه و ترابری، جهاد کشاورزی و مسکن در دوره ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد، رئیس سابق بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی
بهاءالدین ادب - نمایندهٔ اصلاح‌طلب در دوره‌های پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی
علی عباس‌پور - رئیس سابق کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی
مجید شهریاری - دانشمند هسته‌ای که در سال ۱۳۸۹ ترور شد، استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی
رضا ایروانی - فلوی IEEE و استاد مهندسی برق دانشگاه تورنتو[۱۴][۱۵]
ایرج کریمی - منتقد، نویسنده و کارگردان سینما
علیرضا بذرافشان - نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون
محمد محمدی - دروازه‌بان سابق تیم فوتبال پرسپولیس[نیازمند منبع]
مهدی شیرزاد - فیلمنامه‌نویس سینما و تلویزیون